In Zuid-Afrika vertelden ze me over ‘addiction’ en ‘connection’. Wat ze me eigenlijk vertelden is dat dit twee tegenpolen waren. Verslaving komt vaak voort uit disconnectie, in actief gebruik zitten is voor mij ook wel hetzelfde als niet in connectie staan met de buitenwereld of met mezelf.
Een tijd geleden heb ik gehoord van de term ‘codependence anorexia’. Dat is jezelf eigenlijk uithongeren van sociaal contact, zodat niemand überhaupt de kans kan krijgen om je te kwetsen. Ik heb juist altijd gevoeld dat ik mensen te veel heb binnen gelaten, maar toch kan ik me ook terugvinden in deze term.
Het leven deed pijn, al toen ik heel jong was. Ik heb altijd geweten hoe het is om gegeten te worden, hoe het is om onderdanig te zijn en hoe het is om ja te knikken terwijl ik nee bedoelde. Tot het te veel pijn deed en ik degene werd die at, die dominant was en die altijd een ‘nee’ uitstraalde voordat iemand maar een vraag kon stellen.
Dat was een eenzame plek om me te bevinden en werkte het? Ja, in het begin werkte het. Net als met al mijn andere verslavingspatronen. In het begin werkte het uitstekend. Ik werd niet meer gekwetst. Voor een tijdje… Want zoals in elk mechanisme wat ik ooit zelf met mijn geniale gedachtengang heb bedacht, kwamen ook hier de eerste breukjes in.
Het was als een bal die ik onder water moest houden. Ik wist niet meer wat het betekende om adem te halen, ik had steeds meer kracht nodig om mijn masker op te houden. Ik maakte mezelf wijs dat ik dit vol zou kunnen houden, maar die kleine scheurtjes werden grote barsten en als een kwetsbaar stuk glas brak ik op een dag in duizenden stukjes. Probeer dan maar eens jezelf te vinden in de eindeloze scherven op de vloer. Geloof me… Dat duurt een lange tijd.
Ik bedacht me dat het zo makkelijk zou zijn om me te isoleren, om iedereen die te dichtbij kwam maar te blijven vertellen dat ik gewoon een spuughekel heb aan mensen. Tot ik verslaafd raakte, mijn rock bottom bereikte, het dieptepunt van niet in connectie zijn bereikte en ik vanuit het puntje van mijn tenen kon voelen wat machteloosheid inhield.
Dat punt… Dat punt heb ik moeten bereiken voordat ik aan wilde nemen dat de enige manier voor mij om beter te worden zou zijn om in connectie te zijn. Ik had hier andere mensen voor nodig. Ik had geen andere keuze dan mensen te vertrouwen en toe te laten. Het was dat of verder met doodgaan.
Nu besef ik dat ik niet zo bang ben voor de andere persoon. Ik ben bang om gekwetst te worden. Maar mijn allergrootste angst ligt daar waar mijn aandeel ligt. Ik ben bang dat IK mijn grens niet aangeef. Ik ben bang dat IK zoals in vele gevallen gebleken is alleen extremen ken. Ik ben bang dat IK iemand ga aantrekken om diegene daarna weer af te stoten. Ik ben bang dat IK mezelf afhankelijk ga maken. Ik ben bang dat IK mezelf boven of onder iemand ga stellen.
Ik ben niet zozeer bang voor jou, maar ik ben wel bang voor mezelf in jouw buurt. Gelukkig heb ik geleerd dat de term ‘eigen aandeel’ het krachtigste instrument is in herstel.