Niks voelen is ook niks

Ik weet nog goed dat ik in Zuid-Afrika was en ik mijn eerste schadebrief kreeg. Een brief van een familielid, of mijn geval mijn ex waarin stond wat jouw verslaving de ander had aangericht. Velen begonnen te huilen als ze deze brief kregen en reageerden sterk emotioneel.

Wat ik nog goed weet is dat ik één van de heftigste brieven kreeg. Ik kan je vertellen dat ik alle reden had om te huilen, of welke emotie dan ook te voelen. Maar ik moest hard mijn best moest doen om niet te lachen. Ik voelde werkelijk geen vleugje verdriet. Het leek mensen te frustreren, maar het frustreerde mij net zo goed. Ik twijfelde aan mezelf, zou ik een psychopaat zijn?

Toen heb ik me verdiept in Codependency en in Borderline. Waar de kern ligt van mijn verslaving. Ik kwam erachter dat ik gedissocieerd was van mijzelf. Ik wilde mijn emoties wel voelen, maar kon het simpelweg niet. Ik voelde totaal geen schuld en vertelde de meest heftige verhalen terwijl ik op mijn lip beet om niet te giechelen. Dat liet me zo vreemd voelen. Wat was er mis met mij?

Als ik terug kijk naar mijn jeugd is dit er in geslopen. Als er iets aan de hand was of dingen werden te erg begon ik te lachen. Nog voordat ik verslaafd raakte was dit mijn manier van vermijden. Ik lachte altijd alles weg, met het gevolg dat anderen dachten dat ik zo’n gelukkig kind was. Altijd vrolijk zeiden ze. Dit gedrag werd zo eigen dat het op een gegeven moment nog een hele klus was het niet te doen. Het was automatisme geworden.

In de kliniek waren er mensen die dagenlang konden huilen en zo bij hun emotie konden komen. Dat lukte me gewoon niet, hoe graag ik ook wilde. Ik was afgesneden van mezelf. Ooit, toen ik iets bekende aan een fellow, en hij vroeg of ik nuchter ook die actie had gedaan, was mijn antwoord nee. Ik loog. De meest zieke dingen heb ik namelijk juist nuchter gedaan. Hoe dan? Nu weet ik dat ik geen connectie had. Met niks, met niemand.

Ik weet nu dat dit voorkomt bij volwassen kinderen van een alcoholist. Bij iemand die Borderline heeft en Codependent is. Ik ben geen psychopaat en ik ben niet gek, maar mijn lichaam heeft al jong zoveel angst te verduren gekregen dat het een beschermingsmechanisme heeft opgebouwd. Dat mechanisme heet dissociëren. Je geest ontkoppelt zich als het ware van je lichaam. Dit is wat er gebeurt met van allerlei soorten trauma’s. Als kind van een alcoholist, narcist, iemand met psychische problemen en noem maar op leer je drie dingen. Niet voelen, niet vertrouwen, niet praten. Je emoties tonen, voelen is dan ineens als een insect eten.

Ken je het gevoel dat je aan het fietsen bent en je beseft dat je ineens al een stuk verder bent dan je dacht te zijn? Het gevoel dat je even aan het dromen was en je je niet kan herinneren hoe je hier eigenlijk gekomen bent? Dat is wat ik heb gedaan, een hele lange tijd. Als een klein meisje al. En als ik weer wilde voelen, maar het me niet lukte, deed ik mezelf pijn om iets van verbinding waar te kunnen nemen.

Het gevoel alsof je buiten jezelf staat, maar dan altijd. Sommige mensen kunnen zelfs hun eigen lichaam van een afstandje zien. De pijn is te heftig, je lichaam beschermt je door zich totaal los te koppelen van het gevoel. Ik vond het altijd zo moeilijk dat mensen boos op me werden omdat ik zo apathisch reageerde. Ik vertelde met een krampachtige lach een vreselijk verhaal, maar ik wist echt geen andere manier.

Ik was afgesneden van mijzelf en het heeft lang geduurd mijn gevoel weer terug te krijgen. Zelfs nu is het nog moeilijk. Vandaag de dag zijn tranen mijn parels en ben ik gezegend met kippenvel. Ik voel of extreem heftig of niks. Het niks voelen is eigenlijk ook niks.

Alice in Wonderland

Voor ieder van ons had ik beter gewenst. Onze onschuldige ogen hebben meer gezien dan goed voor ons was. We weten maar al te goed hoe het voelt om niet goed genoeg te zijn. Wat voor klap het ons geeft als jongens ons niet zien staan…tja…voor de seks.
We zijn in de steek gelaten, door onze ouders, vrienden en vooral door onszelf. We voelen ons alleen op de wereld, terwijl er zoveel mensen om ons heen zijn. We zijn gevallen en weer opgestaan, gevallen en weer opgestaan en dat is het verhaal van ons leven.
Dit verdient geen van ons en ook als je denkt van wel, het is gewoon je programmering. Je hebt zoveel tegenslagen gehad dat je het bent gaan geloven, maar het is bullshit. Wij zijn allemaal zoveel waard, zo uniek en zo ongelofelijk sterk. We hebben de wereld zoveel te bieden.
En nee, we kunnen het niet alleen, logisch. Maar durf een hand aan te pakken. Durf een hand aan te pakken van iemand die hetzelfde doormaakt als jij en loop samen in plaats van alleen. En als je jezelf dat niet waard vind zeg je dan niet indirect dat die ander het ook niet waard is? Dus pak die hand, wees een overlever en geen slachtoffer.
Het is ons overkomen en mijn hart huilt voor elk van ons, maar gaan we ons laten verslaan door een diagnose? Door een DSM-boekje? Zijn al die zweet, tranen en misschien wel het bloed voor niks geweest? Ja, het is oneerlijk en het lijkt onmogelijk.
En ja, we hebben mensen om ons heen misschien wel af zien zakken of zelfmoord zien plegen. Laten we het op z’n minst ook voor hen doen. Het mooiste geschenk wat je iemand kan geven is goed voor jezelf zorgen.